नमस्कार मित्रांनो आज आपण या लेखा मध्ये इक्विटी म्यूचुअल फंड मराठी मध्ये (Equity mutual funds in Marathi) जाणून घेणार आहोत. इक्विटि म्यूचुअल फंड (Equity Mutual Fund) बद्दल सर्व माहिती तुम्हाला डिटेल मध्ये या लेख दिलेली आहे.
इक्विटी म्यूचुअल फंड म्हणजे काय ? (Equity mutual funds in Marathi)
सर्वात अगोदर तुम्हाला म्यूचुअल फंड बद्दल अधिक माहिती जाणून घ्यायची असल्यास आमचा म्युच्युअल फंड म्हणजे काय? हा लेख नक्की वाचा.
इक्विटी म्यूचुअल फंड हा असा म्यूचुअल फंड आहे ज्यात तुम्ही गुंतवलेले पैसे डायरेक्ट शेअर मार्केट मधल्या कंपन्यांमध्ये मध्ये इन्वेस्ट होतात.
यात कंपनीच्या शेअर किंमतीत जशी वाढ होईल तासा तुमचा परतावा वाढतो.
इक्विटी म्यूचुअल फंड म्हणजे काय उदाहरणासाहित (Equity mutual funds meaning in Marathi with example)
आता जसं मी तुम्हाला वरती सांगितलं की इक्विटी म्यूचुअल फंड हा आपले पैसे कंपन्या मध्ये गुंतवत असतो. उदारणार्थ एक XYZ नावाचा इक्विटी म्यूचुअल फंड आहे .
म्यूचुअल फंड आहे मग गोळा केलेला पैसा कुठे तरी गुंतवावा लागेल की नाही आणि नावातच इक्विटी आहे. इक्विटी म्हणजे काय कंपनी मधला हिस्सा . बसं इक्विटी मध्ये पैसा गुंतवणारा म्यूचुअल फंड म्हणजे इक्विटी म्यूचुअल फंड.
मित्रांनो हे म्हणजे तुम्ही एखाद्या कंपनीचे शेअर्स विकत घेतल्या सारखाच आहे. फरक काय तर इथ तुम्हाला कंपनी बद्दल कुठला अभ्यास करण्याची गरज नाही. हे सर्व तुमचा फंड मॅनेजर पाहून घेत असतो.
एका इक्विटी म्यूचुअल फंड मध्ये 50 ते 80 कंपन्या असू शकतात. त्या कंपन्या कुठल्या असणार हे तुम्ही कुठला इक्विटी म्यूचुअल फंड निवडला आहे या वरती ठरत असते. याबद्दल अधिक माहिती याच लेख मध्ये पुढे दिलेली आहे.
समजा आपण जो XYZ इक्विटी म्यूचुअल फंड घेतलेला आहे तो 50 कंपनी मध्ये आपले पैसे गुंतवतो, आणि मी यात 500 रुपये गुंतवले आता काय होणार माझे 500 रुपये प्रतेक कंपनी मध्ये 10 रुपये ह्या हिशोबाने गुंतणार (500/50=10).
म्हणजे सांगायचं मुद्दा हा की तुम्ही 500 रुपये जरी म्यूचुअल फंड मध्ये गुंतवले तरी ते डायरेक्ट एकाच कंपनी मध्ये नाही जात ते त्या म्यूचुअल फंड मध्ये जेवढ्या कंपन्या आहे तेवढ्या कंपन्या मध्ये विभाजन होऊन मग इन्वेस्ट होतात.
इक्विटी म्यूचुअल फंडाचे प्रकार (Types of Equity mutual funds)
इक्विटी म्यूचुअल फंडाचे प्रकार जाणून घेण्याअगोदर तुम्हाला बाजार भांडवलीकरण (Market capitalisation) म्हणजे काय हे जाणून घेणे गरजेचे आहे. यासाठी आमचा मार्केट कॅपिटलायझेशन म्हणजे काय हा लेख नक्की वाचा.
1. लार्ज-कॅप इक्विटी म्यूचुअल फंड (Large cap Equity mutual funds)
मित्रांनो इक्विटी म्यूचुअल फंडच्या या प्रकारात म्यूचुअल फंड मधील एकूण गुंतवणुकीच्या कमीत कमी 80% गुंतवणूक ही लार्ज-कॅप कंपन्यामध्ये असते.
बाकी उरलेली 20% रक्कम म्यूचुअल फंड लार्ज-कॅप (Large-cap), मिड-कॅप (Mid-cap) किंवा स्मॉल कॅप (Small cap) मध्ये गुंतऊ शकतो.
या प्रकारात जास्तीत जास्त पैसा हा मोठ्या कंपन्या मध्ये गुंतवलेला असल्या मुले बाकी प्रकारापेक्ष्य जोखीम खूपच कमी असते. कारण एखादी मोठी कंपनी तोट्यात जाणणे थोडे अवघड असते.
2. मिड-कॅप इक्विटी म्यूचुअल फंड (Mid cap Equity mutual funds)
या प्रकारात म्यूचुअल फंड मधील कमीत कमी 65% पैसे हे मिड-कॅप कंपन्यामध्ये गुंतवलेले असतात.
उरलेले 35% पैसे हे लार्ज-कॅप (Large-cap), मिड-कॅप (Mid-cap) किंवा स्मॉल कॅप (Small cap) मध्ये गुंतवलेले असू शकतात.
हा प्रकार परतावा आणि जोखीम यांच्या मधला आहे . म्हणजे माध्यम स्वरूपाच्या कंपन्या मध्ये गुंतवणूक असल्या मुळे परतावा लार्ज-कॅप म्यूचुअल फंड पेक्ष्या जास्त मिळतो आणि जोखीम हे स्मॉल कॅप म्यूचुअल फंड पेक्ष्या कमी राहते.
3. स्मॉल कॅप इक्विटी म्यूचुअल फंड (Small cap Equity mutual funds)
जसं की नावावरुण समजत आहे या प्रकारात 65% गुंतवणूक ही स्मॉल कॅप कंपन्या मध्ये असते. उरलेली 35% रक्कम लार्ज किंवा मिड कॅप कंपण्यात असू शकते.
या प्रकारात सर्वात जास्त जोखीम असते पण परतावा पण त्या प्रमाणात भेटू शकतो.
मी काही दिवसापूर्वी एका स्मॉल कॅप इक्विटी म्यूचुअल फंड मध्ये SIP सुरू केली होती त्याचा परतावा पहा.
4. लार्ज आणि मिड कॅप फंड (Large and Mid cap Equity Mutual Fund)
या प्रकारात कमीत कमी 35% लार्ज आणि कमीत कमी 35% मिड कॅप कंपन्यामध्ये पैसे गुंतवलेले असतात.
बाकी 30% रक्कम इतर कुठल्या पण प्रकारात गुंतवलेली असू शकते.
5. मल्टी कॅप म्यूचुअल फंड (Multi Cap Mutual Fund)
या प्रकारात SEBI ने ठरून दिल्या प्रमाणे 25% लार्ज-कॅप (Large-cap), 25% मिड-कॅप (Mid-cap) आणि 25% स्मॉल कॅप (Small cap) कंपनी मध्ये पैसे गुंतवलेले असतात. उरलेले 25% इतर कुठल्या पण प्रकारात असू शकतात.
6. फलेक्सि कॅप म्यूचुअल फंड (Flexi cap Mutual Fund)
या प्रकारात कुठल्या प्रकारात किती पैसे गुंतवावे असे काही ठरलेले नाही. हे सर्व म्यूचुअल फंड च्या फंड मॅनेजर वरती अवलंबून आहे. म्हणून या प्रकारात लवचिकता आहे .
मित्रांनो या व्यतिरिक्त इक्विटी म्यूचुअल फंड मध्ये खालील प्रकरचे म्यूचुअल फंड असतात.
- Focused Funds
- Value/Contra funds
- Sectororal/Thematic funds
- Equity linked saving scheme
- Dividend yield funds
इक्विटि म्यूचुअल फंडचे फायदे (Equity Mutual Fund benefits)
1. चांगला परतावा (Good Returns)
मागील 10 वर्षात चांगल्या इक्विटी म्यूचुअल फंडने जवळ पास 12 ते 15% रिटर्न्स दिलेले आहेत. यात काही इक्विटी म्यूचुअल फंडने 20% चे रिटर्न्स दिलेले आहेत.
म्हणून इक्विटी म्यूचुअल फंड एक चांगला गुंतवणुकीचा पर्याय आहे.
2. गुंतवणुकीचे विविधीकरण (Diversification of Investment)
मित्रांनो इक्विटी म्यूचुअल फंडमध्ये तुम्ही अगदी 500 रुपये प्रती महिना अशी गुंतवणूक SIP च्या स्वरूपात सुरू करू शकता. SIP बद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी आमचा एसआयपी म्हणजे काय हा लेख नक्की वाचा.
मित्रांनो एका इक्विटी म्यूचुअल फंडमध्ये 50 ते 80 कंपन्या असू शकतात. म्हणून तुम्ही गुंतवलेले पैसे या सर्व कंपन्या मध्ये इन्वेस्ट (Invest) होत असतात.
असे जर प्रतेक कंपनीचे शेअर्स तुम्हाला विकत घ्यायचे असतील तर तुमहल हजारो रुपयाचे भांडवल लागेल.
प्रतेक कंपनी मध्ये थोडी थोडी गुंतवणूक असल्या मुळे तुमचे आर्थिक नुकसान जास्त प्रमाणात होण्याची शक्यता राहत नाही.
3. तज्ञ लोकांमार्फत पैशाची हाताळणी (Professional Expertise)
मित्रांनो तुमचे पैसे सांभाळणारा व्यक्ति हा एक तज्ञ म्यूचुअल फंड मॅनेजर (Mutual Fund Manager) असतो . ज्याला स्टॉक मार्केट मधले सर्व ज्ञान असते आणि जास्तीत जास्त परतावा कसा मिळवता येईल हेच त्याचे ध्येय असते.
मित्रांनो यांची एक पूर्ण टीम असते ज्यांच्या कडे काही विशेष माहिती उपलब्ध असते जी की तुम्हा आम्हा सारख्या सामान्य व्यक्तींना माहिती नसते.
4. सुलभता (Conviniece)
मित्रांनो म्यूचुअल फंड मध्ये गुंतवणूक करणे किंवा पैसे काढणे हे अगदी सोपे आहे . सर्व गोष्टी घरबसल्या मोबाईल फोनवरती होतात ते पण कधी ही आणि कोठे ही.
यासाठी तुम्हाला SIP आणि SWP सारख्या सुविधा उपलब्ध आहेत.